Frankrijk staat alleen in Europa met voorstel om offline downloads van streamingdiensten te belasten.
- Juridisch conflict : Nederlandse rechtbank vraagt Europees Hof om duidelijkheid over privékopierechten bij offline streaming
- Franse ambitie : Parijs wil 250 miljoen euro privékopiebelasting uitbreiden naar tijdelijke opslag van Netflix en Spotify
- Advocaat-generaal verwerpt : Szpunar stelt dat platforms volledige controle behouden, geen echte privékopie
- Consumententarief : Potentiële dubbele vergoeding zou leiden tot hogere kosten voor abonnementen en elektronische apparaten
De digitale entertainmentwereld staat voor een belangrijke verschuiving nu Frankrijk als enige Europese lidstaat zich uitspreekt voor het belasten van offline downloads van streamingdiensten. Deze positie komt voort uit een juridisch geschil dat ontstaan is in Nederland, waar fabrikanten van elektronica strijden tegen vertegenwoordigers van contentmakers over de juridische status van tijdelijke opslag van digitale media.
Het Franse standpunt richt zich specifiek op de inhoud die gebruikers downloaden van platforms zoals Netflix, Spotify en Deezer voor offline gebruik. Deze praktijk, waarbij films en muziek lokaal worden opgeslagen op mobiele apparaten, vormt volgens Parijs een vorm van privékopie die belastbaar zou moeten zijn.
Juridische strijd om offline streaming in Europa
Het conflict ontstond toen grote hardwarefabrikanten zoals HP en Dell zich verzetten tegen de huidige interpretatie van privékopierechten. De Nederlandse rechtbank stelde in juli 2024 prejudiciële vragen aan het Europees Hof van Justitie om duidelijkheid te krijgen over deze complexe juridische kwestie.
Advocaat-generaal Maciej Szpunar verwierp op 2 oktober het Franse standpunt in zijn aanbevelingen. Hij stelde dat de duplicatie wordt uitgevoerd door de streamingservice zelf, niet door de abonnee. Volgens zijn analyse behouden de platforms volledige controle over de gedownloade content door middel van digitale beveiligingsmaatregelen.
De juridische expert benadrukte dat verlies van controle een essentieel kenmerk vormt van privékopie. Hij argumenteerde dat echte privékopie inhoudt dat “gebruikers handelingen kunnen verrichten die normaal onder het monopolie van de auteur vallen zonder toestemming van de rechthebbenden”. Bij streaming blijft deze controle echter bij de serviceproviders.
| Aspect | Traditionele privékopie | Offline streaming |
|---|---|---|
| Controle | Gebruiker heeft volledige controle | Platform behoudt controle |
| Overdraagbaarheid | Mogelijk naar andere apparaten | Geblokkeerd door DRM |
| Duurzaamheid | Permanent beschikbaar | Automatische verwijdering bij opzegging |
Franse belastingambitie voor digitale content
Het ministerie van Jean-Noël Barrot diende gedetailleerde argumenten in om de privékopiebelasting uit te breiden naar tijdelijke opslag. Deze heffing genereerde vorig jaar 250 miljoen euro in Frankrijk, ingezameld door Copie France ten behoeve van organisaties zoals Sacem en Sacd.
De Franse redenering classificeert offline downloads als legale duplicaties die particulieren maken voor persoonlijk gebruik. Volgens deze logica zou de bevoegde Franse instantie de bedragen op elektronische apparaten kunnen verhogen door rekening te houden met het volume van deze duplicaties.
Opvallend genoeg accepteert de Franse staat zelfs het concept van dubbele vergoeding. Dit systeem zou werken via :
- Commerciële overeenkomsten tussen onlinediensten en rechthebbenden
- Heffingen op apparaten, uiteindelijk betaald door consumenten
- Aanvullende belastingen op de streamingservices zelf
Gevolgen voor consumenten en de industrie
De potentiële kostenverhoging voor consumenten vormt een belangrijk aandachtspunt. Als Frankrijk haar standpunt weet door te zetten, zouden gebruikers van streaming diensten mogelijk te maken krijgen met hogere prijzen voor zowel abonnementen als elektronische apparaten.
De streamingingdustrie houdt de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. Platforms hebben aanzienlijk geïnvesteerd in DRM-technologie om hun content te beschermen en licentieovereenkomsten na te leven. Deze technische maatregelen zorgen ervoor dat gedownloade content automatisch wordt verwijderd wanneer abonnementen eindigen.
Het isolement van Frankrijk in deze juridische procedure roept vragen op over de haalbaarheid van het voorstel. Geen enkele andere EU-lidstaat heeft zich aangesloten bij het Franse standpunt, wat suggereert dat er weinig steun bestaat voor deze interpretatie van digitale privékopierechten.
Toekomstperspectief voor offline streaming
De definitieve uitspraak van het Europees Hof zal richtinggevend zijn voor de toekomst van offline streaming in Europa. Een afwijzing van het Franse standpunt zou betekenen dat de huidige praktijk van gratis offline downloads kan blijven bestaan zonder aanvullende belastingen.
Zowel het Franse ministerie van Cultuur als Copie France hebben tot nu toe geweigerd commentaar te geven op de lopende procedure. Deze stilte suggereert dat de uitkomst onzeker blijft, ondanks de negatieve aanbeveling van de advocaat-generaal.
De beslissing zal niet alleen gevolgen hebben voor Frankrijk, maar kan precedentwerking hebben voor andere Europese landen die soortgelijke belastingsystemen overwegen. Voor miljoenen gebruikers van Netflix, Spotify en andere streamingdiensten staat er veel op het spel in termen van toekomstige kosten en toegankelijkheid van offline content.
Ik, een expert? Absoluut niet. Ik ben gewoon iemand met veel meningen en toegang tot een toetsenbord. Als je hier bent voor kant-en-klare antwoorden, maak je dan klaar om teleurgesteld te worden. Ik stel liever vragen en laat het aan jou over om je eigen conclusies te trekken.
Ik beloof je artikelen die je hoofd laten schudden (of je voeten laten trappelen). Waarom? Omdat er niets bevredigender is dan een beetje chaos toe te voegen aan je nieuwsoverzicht.
Als ik niet bezig ben met het heruitvinden van het wiel met mijn artikelen, leef ik me uit in mijn favoriete hobby’s. Ik doe aan kitesurfen, niet omdat ik er goed in ben, maar omdat de wind niet oordeelt. Ik heb een passie voor het kweken van cactusplanten, want zelfs ik heb een plant nodig die niet om aandacht vraagt. En ten slotte speel ik urenlang videogames, ervan overtuigd dat het redden van virtuele werelden veel bevredigender is dan het echte leven.
Bereid je voor om (niet echt) onder de indruk te zijn, of op z'n minst een leuke tijd te hebben. Aarzel niet om je gedachten te delen, ook al doe ik altijd alsof die van mij de beste is.
Tot snel,
Franck
